Parkinson Hastalığı Nedir?
Parkinson hastalığı, nörodejeneratif bir hastalıktır. Parkinson hareketi sağlayan nöronlarla başlar. Nöronlar dopamin adı verilen bir madde üretirler. Nöronlar öldüğü zaman beyindeki dopamin seviyesi azalır. Hareket şeklinizi etkileyen dopamin eksikliğidir. Parkinson hastalığı temelde 60 yaş üstü yetişkinleri etkiler.
Parkinson Hastalığı Erken Semptomları
- Sıkışık ve küçülen el yazısı ve yazı yazma şeklinde görülen değişiklikler
- Özellikle el, parmak ve ayaklarda görülen titreme
- Uyku sırasında kontrol edilemeyen davranışlar
- Kas sertliği veya yavaş hareket
- Katı yüz ifadesi ve maskeleme
- Ses değişiklikleri
- Donuk duruş
Bu belirtileri gözlemliyorsanız parkinson hastalığı konusunda doktorunuza danışmanız yerinde olacaktır.
Parkinson hastalığının erken belirtileri, farklı farklı zamanlarda veya küçük küçük belirtiler şeklinde olursa gözden kaçırılma ihtimali ortaya çıkmaktadır.
1- Küçük El yazısı
El yazınızın boyutunda görülen herhangi bir değişiklik parkinson hastalığının habercisi olabilir. Parkinson hastalığına sahip insanlar, beyinlerinde oluşan değişiklikler nedeniyle hareketleri yapmakta zorlanabilirler. İlaveten bu durum daha zor motor becerilerini yerine getirmekte zorlanmalarına neden olur. Micrographia küçük el yazısı için tıbbi bir terimdir. Parkinson hastalarında genellikle sıkışık el yazısına rastlanmaktadır. Bireye özgü harfler daha küçük olma eğilimi gösterirler.
2- Tremor
Parkinson hastalığının en belirgin özelliğidir. Bir parmak, el ve ayağın hafifçe titremesi ve sallanması sıklıkla görülmektedir. Titremeyi genellikle sadece hastanın kendisi fark edebildiğinden belki de parkinson hastalığının erken evresini fark edebilen tek kişi olması muhtemeldir.
Bununla beraber sarsıntılar ve titremeler gittikçe daha da kötüleşecek ve arkadaşları ve yakınları tarafından fark edilecektir. Bu durum daha çok dinlenmeler de görülür.
3- Sertlik ve Yavaş Hareketler
Parkinson hastalığına sahip kişiler, akşam yatağa giderken kaslarında sertlik ve hareketlerinde yavaşlama hissederler. Ancak asıl sorun, sabah güne başlarken de kaslardaki sertliğin ve hareketlerdeki yavaşlığın gitmemesidir. Ekstremite sertliği ve hareketlerdeki yavaşlık, hastalıkla beraber erken başlamaktadır. Kas sertliği ve hareketlerindeki yavaşlamayı fark eden kişi daha koordineli bir yürüyüş sağlamak için karıştırma yürüyüşü denilen özelliği geliştirebilir.
4- Uyku Sorunları
Hepimizin zaman zaman uyku sorunları olabilir. Ancak Parkinson hastalığına sahip kişilerde, bu durum biraz daha farklılık göstermektedir. Uyku esnasında, kontrol edilemeyen davranışlar sergilenmektedir. Bu davranışlar zaman zaman değil düzenli olarak yapılır. Tekmelemek, kolları savurmak, yere vurmak ve yataktan düşmek ciddi bir sorun göstergesi sayılabilir.
5- Ses Değişiklikleri
Hastalık, nasıl hareketi etkilemekle birlikte, konuşmayı da etkiler. Hastalığın ilerleyen seviyelerinde hastaların, bulanık ve anlaşılmaz konuşmalarına rastlanır. Hastalığın erken evrelerinde, daha az değişik dramatik ses değişiklikleri görülür.
6- Maskeleme
Parkinson temel motor becerilerini etkilemesinin yanı sıra, doğal yüz ifadesi ve mimiklerini de etkileyebilir. Hastaların çevrelerindeki insanlar sıklıkla, hastaların bakışlarının boş olduğunu söyler. Maskeleme adı verilen bu durum, Parkinson hastalığının ortak belirgin özelliğidir. Hastalık, yüzdeki küçük kasların hareketlerini ve kontrolünü zorlaştırır. Konuşma açık ve canlı olsa bile hastalar yüzlerinde çok ciddi bir ifade taşırlar.
7- Duruş
Parkinson hastalığının belirtileri ve istemsiz ve kontrolsüz hareketleri bir gecede ortaya çıkmaz. Başlangıçta küçük küçük değişiklikler olacak durum gittikçe kötüleşecektir.
Duruş, eğik ve eğimli olarak da tanımlanabilen, durgun bir duruş, PD’nin erken bir göstergesidir.
Parkinson hastalığı, kronik ve ciddi bir durumdur. Erken teşhis edildiğinde, önemli ölçüde tedavide başarı sağlanabilir. Erken teşhis, bazen tespit edilemeyebilir çünkü belirtiler diğer hastalıklarla benzerlik gösterirler.
