Para Nasıl Kazanılır?
Para nasıl kazanılır? Nasıl para biriktirilir? Bu yazımızda tasarruftan nasıl kazanç sağlayacağımızı konuşacağız. Her şeyden önce hayatımızı idame ettirebilmemiz için sağlıktan sonra sahip olmamız gerek yegane unsur paradır. Kayda alınsın ‘orta düzeyli insanlar’ için konuşuyorum. “Dağda, bayırda yaşamak isteyip sistemin kölesi olmuşsunuz” naraları atan insanları ya da “o kadar zenginim ki parayla satın alamayacağım bir şey yok” modundaki insanları es geçiyor ve konuya giriyorum.
Genel Tasarruf İpuçları
1. İhtiyat akçesi oluşturun
Para biriktirmenin ilk adımı; köşeye, bucağa, anneye, halaya, bankaya ya da yastık altına illa bir miktar para koyun. İhtiyat kelimesinin Türkçe meali: Herhangi bir konuda, ileriyi düşünerek ölçülü davranma, sakınma. Akçe ise bilmeyen yoktur o da eski dilde para demek. Bu ihtiyat akçesi belli bir miktar sürekli korunmak üzere durmalıdır. İhtiyat akçeniz 400 TL ise ihtiyaç halinde kullandıktan sonra bu para en az 400 TL olacak şekilde hemen yerine koymalısınız.
2. Fatura toplayın
Bir ay içerisinde yediğiniz, içtiğiniz, satın aldığınız, cebinizden çıkan her şey için fatura alın ya da not tutun. Bu harcamaları kategorilere ayırarak gıda, tekstil, sağlık, kırtasiye ya da özel harcamalar olarak bölün. Böylelikle ay sonu nereye daha çok para harcadığınızı görecek, gereksiz gördüğünüz harcamaları azaltacaksınız.
3. Nakit taşımayın
Cebinizde gün içerisinde, yapabiliyorsanız tüm haftanın bütçesi bulunsun. Bugün yapacağınız alışveriş belli ise o kadar para ile alışverişe gidin. Markete gidip hiç aklında olmayan şeyler satın alıp gelmeyen kimse yoktur neredeyse. Kendinizi minimum alışverişe ikna edin.
4. Düzenli para kesintisine gidin
En iyi para biriktirme yöntemlerinden biri bankadır. Bankaya her ay düzenli bir şekilde maaşınızı aldığınız gün paranızı altın, döviz hesabına belirli bir miktar gidecek şekilde yapılandırın. Diğer bir yöntemde bireysel emeklilik sistemidir. Bireysel emeklilik hakkında daha fazla bilgi almak için linke tıklayın.
5. Kısa vadeli tasarruf planı yapın
Aylık 1000 TL biriktireceğim yerine, haftalık 50 TL biriktireceğim demek, para biriktiremeyen insanlar için daha gerçekçi bir hedef olacaktır. Hedeflerinizi kısa tutun ki gerçekleştirebilme olasılığınız artsın. İnsanlar kısa vadeli hedefleri göz önünde bulundurduklarında daha başarılı bir şekilde tasarruf ederler.
6. 24 saat kuralını uygulayın
Bu kural pahalı veya gereksiz eşyaları satın almaktan kaçınmaya yardımcı olur. Her gerekli olmayan satın alma işleminden önce en az 24 saat boyunca düşünün. İnternet üzerinden alışveriş yaparken bunu yapmak daha kolaydır, çünkü sepetinize veya istek listenize ürün ekleyebilir ve bir gün sonra tekrar geri dönebilirsiniz.
7. Kendinize hediye alın
Para biriktirmenin altın kuralı kap katı olamamaktır, katı olmak kafidir. Eğer tatlı seviyorsanız pastahaneden pasta börek almak yerine yapın. Bir arkadaşım tostu çok sevdiğini ve sürekli dışarıdan istediğini fark etmiş. Kabaca bir hesapla iki günde bir yediği tostun ona aylık maliyeti 150 TL olduğunu, yıllık bazda 1800 TL’yi tosta verdiğini fark edince, iyisinden bir tost makinesi 180 TL’ye almış. Mantıklı!
8. Saatte ne kadar kazanıyorsun?
Bizim kafalar para konusunda aylık olarak çalıştığı için şu hesabı yapın. Ayda kaç saat çalışıyorum, ne kadar kazanıyorum. Saatte 10 TL kazanıyorsanız ve istediğiniz ayakkabı 150 TL ise 15 saatlik çalışmanıza değip değmeyeceğini düşünün.
9. Abonelik iptali
Pazarlama e-postalarından kurtulun. En çok para harcadığınız mağazalara olan aboneliğinizi iptal ederek ayartılmaktan kaçının. Yasaya göre, her e-postanın, genellikle e-postanın en altında bir abonelik iptali bağlantısı olması gerekir. Mümkünse de o uygulamasını silin ve kampanya mesajlarından da kurtulun.
10. Borca girin
Bu ne perhiz bu ne lahana kuşburnu/. Öyle değil. Eğer imkanınız varsa ev, araba, arsa gibi gayri mülk yani taşınmaz mal satın alın. Kredi çekebilir, borç alabilir ya da diğer değerli ziynet eşyalarınızı kolay paraya dönüştürülemeyecek şeylere yatırın. Ama en güzeli tasarruf yapabildikten sonra ayağınızı yorganınıza göre uzatmanız olacaktır. Bu durum da hem mülk sahibi olur hem de tasarruf edersiniz.
Kredi ve Borç Tasarrufu İpuçları
11. Kredi ve kredi kartlarınızı her ay tam tutarını ödeyin
Kredilerinizi her ay asgari ücretini yatırmak yerine aylık borcu tam olarak yatırmanız durumunda yıllık %10 kadar kar sağlamanız mümkün. Her ay kredi borcunuzun üzerine eklenen faizler size yük oluşturur. Eğer kredilerinizi tam ücret olarak ödeyemiyorsanız, ödeyebileceğiniz kriterlere göre yapılandırın.
12. Sadece kendi bankanızın ATM’lerini kullanın
Bankalar birliğinin verdiği karara ve bankaların anlaşması üzere diğer bankalardan da %2.6 oranında faiz ile para çekebiliyorsunuz. Tüm yıl diğer bankaların atmlerinden toplamda 5000 TL çekim yaptığınızı var sayarsak; 130 TL kayba uğruyorsunuz. Para yatırma işlemleriniz için de aynı durumlar geçerli Banka Sigorta Muamele Vergisi (BSMV) adı altında 1-2 TL kesiliyor. Ortak atmlerden paranızın miktarını görmek için bile bir bedel ödüyorsunuz.
13. Kredi puanınızı yılda bir kaç defa kontrol edin
Bankalar ile aranızın iyi olması her zaman artı bir durumdur. Mümkün mertebe bankalardan kredi ve kredi kartı gibi ürünleri almanızı tavsiye etmiyorum. Bankalar acil ihtiyaç ya da mülk sahibi olma durumunda her zaman ihtiyaç duyacağınız yegane kaynaklardan biri olmaya devam edecek.
14. Faturalarınızı otomatik ödeme ile ödeyin
Faturalarınızı bankalar aracılığı ile otomatik ödeme talimatı vererek ödeyebilirsiniz. Bunun birden fazla yararı vardır. 1. Faturalarınızı düzenli ödeme alışkanlığına sahip olursunuz. 2. Bankalar borcunuza sadık olduğunuzu, otomatik ödeme talimatında ki faturaların düzenli ödendiğini görür ve kredi notunuzda artışa gider. 3. Her ay hangi fatura ödenmedi diye koştur koştur şubelere gitmenize gerek kalmaz. Disiplinli bir ödeme planına sahip olursunuz.
15. Ücretsiz borç danışmanlığı alın
Bankalar borcuna sadık müşteriyi sever, el üstünde tutar. Ne kadar borcunuzun olduğu ya da ne kadar ödeme yaptığınızın önemi yoktur plana sadık kalın yeter. Sıkıştığınız durumlarda banka yetkililerinden kredi notunuzu düşürmeyecek şekilde yardım talep edebilir, ödemenizi 10-15 güne kadar uzatabilirsiniz.
16. Kredi kartını dondur
Eğer kendinizi alışveriş yaparken engelleyemiyorsanız, yapacağınız en iyi hareket borcu olmayan kredi kartlarınızı dondurmaktır. Acil ihtiyaç halinde hemen aktif edebilirsiniz.
Eğlence Tasarruf İpuçları
17. E-kitap ve kütüphanelerden yararlanın
Kitap satın almak tabi ki en güzeli. Kendi kütüphanenizi oluşturmak, elinizin altında yüzlerce kitabın bulunması güzel bir his ama konumuz tasarruf. Kitapların dijital hallerini artık bir çok yerden bulabiliyorsunuz. Kindle gibi bir çok e-kitap okuyucu ve dijital mağazalarda onlarca e-kitap servisi var.
18. Ücretsiz festival ve konferanslara katılın
Artık her hafta sonu bulunduğunuz şehre göre değişen, ücretsiz yararlanabileceğiniz bir çok aktivite mevcut. Konferans ve festival duyurusu yapan web sitelerini ve sosyal medya gruplarını takip altına alın, bedava eğlenme ve bilgilenme fırsatını kaçırmayın.
19. Dışarıya çıkmamaya çalışın
Kapıdan dışarıya adımınızı attığınız an cebinizdekiler dökülmeye başlar. Arkadaşlarınızla beraber ortak bir evde yapabileceğiniz aktiviteler bulun. Tavla, okey, satranç, dama ya da kağıt oyunlarını evde oynayın. Beraber film ve dizi izleyin ama dışarıya çok sık çıkmayın. Böylelikle kışları hasta olma olasılığınız düşer.
Aile ve Arkadaş Tasarruf İpuçları
20. Hediye almak için bir limit belirleyin
Aile içinde, arkadaşlar arasında hediyeleşmede veya tatillerde alacağınız hediye için bir para limiti belirleyin. Bu limitler harcamaları azaltma eğilimindedir ve daha az finansal esnekliğe sahip aile üyeleri tarafından büyük takdir görmektedir. İnsanlar sizi aldığınız hediyelere göre değerlendiriyorsa bir daha ona hediye almayın.
21. Hediye almayı daha önceden planlayın
Doğum günleri hariç belirli gün ve haftalarda hediyeleşmek pahalı bir aktivitedir. 14 şubat sabahı sevgilinize ya da mayısın 2. pazar günü hediye almaya kalkarsanız, kapitalizmin tokadını yersiniz. Hediye almayı daha önceden planlamak size hem uygun bütçe ile güzel bir hediye alma imkanı sağlar hemde hediye almayı unutmazsınız.
22. Bebeğiniz doğduğu an birikime başlayın
Çocuğunuz olduğunda etraftan zıbınlık hediyesi almak yerine banka da bebeğinizin eğitimi ve sağlığı için bir fon oluşturun. Eş, dost, akrabaya bu durumu bildirin. Zıbınlık almak yerine bebeğin geleceğini düşünelim.
23. Sırf ucuz diye kalitesiz kıyafet almayın
Eğer birine kıyafet hediye edeceksiniz bu durumda yaşı çok önemli. Büyüme çağındaki çocuklara düşük bütçeli kıyafetler almak mantıklı olabilir. Yaşlı insanlar ise bu duruma alınabilir. 2 yıkamadan sonra rengi atan gömlek, verdiğiniz değeri gösterir.
24. Bugün harcama
Aileniz ile geçirdiğiniz bir günü para harcamama günü ilan edin. Sıcak yuvanızda bulunan imkanlar ile bir kahvaltı edin ve günü çay, kahve sohbet ile devam ettirin.
Yiyecek Tasarrufu İpuçları
25. Sefer tası kullanın
Gülme. Şimdiler moda bile oldu. Çoğumuzun aklına Kemal Sunal’ın Korkusuz Korkak filmi geliyor ama işe yarıyor. Eğer iş yeriniz yemeği şirket içinde sağlamıyorsa yemek kartlarınızı ev alışverişi olarak kullanabilir öğle yemeğinizi hem uyguna getirir hem de hafif şeyler yiyerek öğleden sonraya enerjinizi saklamış olursunuz.
26. Dışarıdan yeme-içme
Zinhar ziyan diye adlandırabileceğimiz, para düşmanı aktivite. Bugün bir yemek yemek 20-25 TL. Her gün dışarıdan ye, iç ay sonu 1500 TL masraf halbuki ay da bir kaç defaya düşürseniz mükemmel bir kar.
27. Market alışverişini liste ile yapın
Konunun başlarında belirttiğim gibi markete ekmek almaya diye gidip sucuk alanlarlar olmuştur. Bunu engellemek adına, markete gitmeden evvel evde ki eksikleri not almalı ve limitinizi belirlemelisiniz.
28. Kilogram üzerinden hesaplayın
Her şeyin pahalılaştığı bu dönemde artık meyve, sebze, et ve süt ürünleri adet ile satılmaya başlandı. Yasalara göre market satışını yaptığı ürünün adet ya da kilogram fiyatını yazmak zorunda. Kilogram fiyatına bakarak bildiğiniz markalar arasından seçim yapın.
29. Suya yapışın
Restoran endüstrisinde, alkollü ve alkolsüz içeceklere maliyeti kısmak için su katılır. Yer mi Anadolu çocuğu!? Restorana yemek yemeye gittiğinizde içecek maliyetinizi minimumda tutun hatta sadece su isteyin, ayıp değil.
30. Konserve yapın
Yeni neslin yapmadığı, annelerimizin en sevdiği aktivite = konserve. Mükemmel bir icat kendisi. Mevsiminde iken sebzeleri alıp, doğrayıp, haşlayıp ya da pişirip cam konservelere koyarak saklamak çok iyi bir tasarruf aracıdır. Kışın domatese 10 TL vermezsiniz. Ayrıca her mahsülü mevsiminde yemek makbuldür.
Sağlık Tasarrufu İpuçları
31. Sağlığınızı koruyun
Kimse hasta olmak istemez. “Tedbiri mekanda ferahlık vardır” der atalarımız. 6 ayda bir check-up yaptırın. Diş muayenesine gönüllü gidin, dişiniz ağrıdığında değil. Şüphelendiğiniz bir sağlık sorununuz varsa ihmal etmeyin, allah korusun acısı acı olabilir.
32. İlacınızı değiştirin
Eğer ağır bir sağlık sorununuz yok ise marka olmuş biraz da isim satan ilaçlar yerine, doktorunuzdan aynı içeriğe sahip başka bir ilacı yazmasını isteyebilirsiniz.
33. Temastan uzak durun
Özellikle kış aylarında insanlarla yakın temastan uzak durmanız sizi bulaşıcı hastalıklardan uzak tutacaktır. Toplu taşıma araçlarından ya da başka insanlarında sürekli dokunduğu asansör düğmesi gibi yerler ile temastan kaçının. Elinizi yıkamadan kesinlikle göz, burun, ağız bölgeleriniz ile temas ettirmeyin.
Ev Tasarruf İpuçları
34. O ışığı söndür
Bazı şeyler alışkanlık haline getirilince çok güzel. Mesela emniyet kemeri takmak. Araba oturduğunuzda hemen elinizin emniyet kemerine gitmesi çok güzel olurdu değil mi? Aynı şey evde ki ışıklar ve musluklar için geçerli. Kullanılmayan her enerji israftır, israf ayıptır, günahtır. Elinizi alışkanlara yöneltin.
35.Yalıtım yapın, yaptırın
Yalıtım kısa vadede masraf gibi görünse de uzun vadede çok tasarruf sağlayabileceğiniz bir işlem. Binanızı mantolamak, camlarınızı plastik çerçeveli çift cama çevirmek gibi işlemler uzun yıllar hanenize katkı sağlayacak tasarruf tipidir.
36. Petekleri ve klimayı temizleyin
Tıkanmış soğutma ya da ısıtma sistemleri görevini yapmadığı gibi bozulur bi de üstüne tamir masrafı çıkar. Peteklerinizi, klimanızı temizlemeyi ihmal etmeyin.
37. Yazın güneşi kapatın
Yazın aşırı sıcaklarda evi soğutmanın ilk adımı güneşin evin içine vurduğu saatlerde perdeleri çekmektir.
38. Muslukları engelleyin
Daha düşük su tüketimi için ayarlanabilir duş başlığı ve musluk ağızlıkları edinin.
39. Kombiyi sabit ayarda tutun
Kombiyi sabit bir sıcaklık ayarında tutmak elektrik, gaz ve su giderleriniz de tasarruf sağlayacak, evi hızla soğutmak ya da ısıtmak zorunda kalmayacaksınız.
Ulaşım Tasarruf İpuçları
40. Belediye kartı alın
Bulunduğunuz şehir toplu taşıma araçları için bir kart var ise kesinlikle hemen alın. Öğrenci kartı sivile nazaran yılda 1260 TL tasarruf sağlar. Kısa bir örnekle günde 2 vesait yapan bir sivil 2.75 TL tam 1 TL aktarmaya veriyorsa günlük 7.50 TL ulaşıma harcıyor demektir. Bu durum öğrenci için 1.75 TL ve 0.25 krş aktarma demektir sonuç olarak 4 TL ile ulaşımını sağlıyor olacak. Günlük 3.5, aylık 105, yıllık 1260 TL tasarruf demek.
41. Arabanızın sigortası için karşılaştırma yapın
Mevcut oto sigorta poliçenizi her yıl yenilemeden önce, rakip şirketlerin oranlarını kontrol edin.
42. Arabanızın bakımına yatırım yapın
Aracınızın motor bakımını yaptırmak ve lastiklerini uygun basınçta şişirmek, uzun vadede tasarruf sağlar. Her ikisini de yapmak, yılda 500 TL kadar gaz tasarrufu sağlayabilir.
43. Biletleri bir çok yerden kontrol edin
Bilet firmaları aracı kurumlar olduğu için fiyat politikaları değişkendir. Bir bilete fazla para ödemek istemiyorsanız, yolculuk yapacağınız şirketin sayfasından bilet fiyatlarını kontrol edin.
Eğer miras, piyango, çekiliş yoluyla para elde etmediyseniz para zor kazanmak zordur. Para kazanmak ancak çalışarak olur. Kazandığımız parayı nasıl harcayacağımızı öğrenmek ve tasarruf etmeyi bir karakter haline getirmek zor bir süreç olabilir. Tasarruf etmemek, her zaman kardan zarar etmektir.
Merkez Bankasına selam olsun.
0 Yorum