Kodlama Dilleri

Kodlama dilleri yazımıza başlamadan önce kod tarihine bir göz atalım. İlk programlamadan bu yana 186 yıl geçti. Makinelerin insan gücünün yerini alabileceklerinin fark edilmesiyle beraber bildiğimiz anlamda ilk bilgisayarlar oluşturulmaya ve onların anlayabileceği şekilde diller oluşturulmaya başlandı. İlk bilgisayar sayılan (hesaplama ünitesi olarak tasarlanmıştır) Charles Babbage’nin ‘Analytical Engine’ adını verdiği bilgisayarın atası diyebileceğimiz devasa büyüklükteki hesap makinesinin ilk kod sayılabilecek makale Ada Lovelace adın da bir kadın deha tarafından 1843’te yazıldı.

Günümüze kadar programlama dilleri sayısı 1200 civarına ulaşmıştır. Programlama dillerinin bu denli çok olmasının nedeni günden güne bilgisayar teknolojisinin ve kabileyetinin artması ile birlikte yapabileceklerininde sınırı aşılmaya başlandı. Programlama ve matematiksel işlemler için pascal, C, C+, C++, C#, matlab gibi diller kullanılırken web ve mobil teknolojilerde php, .net, delphi, swift, java, javascript dilleri kullanılır. Günümüzde en çok kullanılan programlama dillerini sırayla açıklayalım.

Kod yapısının ana temelini 0 ve 1’lerden oluşan makine dili oluşturur. Machine Language olarak bilinen ve günümüzdeki ilk bilgisayarların ekrana veri aktarmasını ve işlemler yapmasını sağlayan en temel kod birimidir. Kodlama dillerine geçmeden yüksek seviyeli kodlama dilleri, orta seviyeli kodlama dilleri ve düşük seviyeli kodlama dillerinden biraz bahsedersek programlama dilleri arasındaki farkı daha iyi anlayabiliriz.

Çok Yüksek Seviyeli Programlama Dilleri

Çok yüksek seviyeli programlama dillerine çabucak değinelim. Visual Basic, VB.NET, Foxpro ve Access gibi diller bilgisayara bir işlemi nasıl yapılacağını değil ne yapacağını direkt olarak verir ve kod piramidinin en üstünde yer alırlar.

Yüksek Seviyeli Programlama Dilleri

Öğrenilmesi ve uygulaması çok yüksek seviyeli programlama dillerine nazaran daha kolay olan bu diller ile yazılan programlar makine diline çevrilmek zorundadır. Programlamada daha iyi sonuçlar veren bazı programlama dilleri Pascal, Basic, Python ve Fortran. Yüksek seviye dillerin bir diğer özelliği makine mantığından uzaklaşıp insan mantığına daha yakın olmasıdır. Bir programlama dili ne kadar insan mantığına yakınsa o kadar yüksek seviyelidir.

Orta Seviyeli Programlama Dilleri

En çok kullanılan programlama dilleridir. Web, mobil, donanım ve sunucu programlamaları gibi çok geniş yelpazede kullanılır. Uzmanlık alanına göre öğrenimi ve kullanımları kolaydır.  C, C++, C#, JAVA, PHP, .NET gibi dilleri içerir.

Düşük Seviyeli Programlama Dilleri

Günümüz bilgisayarlarının ilk oluşturulduğu zamanlarda kullanılan Makine dili ve Assembly dilleri vardı. Bu temel dillerden makine dili sadece 0 ve 1’lerden oluşan verileri bilgisayara aktarırdı. Assembly ise bir üst seviye olarak numerik sistemden harf sistemine geçmiştir. Kullanımı çok zor olan bu diller ve makine diline yakın diğer diller düşük seviyeli programlama dilleridir.

1. JAVA

Java programlama dili 1996’da James Gosling tarafından geliştirilmeye başlandı. Java nesneye yönelik, çok işlevsel bir programlama dilidir. C++ dilinin karmaşık olmasından dolayı alternatif olarak ortaya çıkarılan Java dili çok daha kullanışlı olması nedeniyle dünyadaki en önemli 500 firmanın %90’ı tarafından Java tabanlı sunucu uygulamaları, oyunlar ve mobil uygulamalar için tercih ediliyor.

2. C

C programlama dili 1970’lerin başında tasarlanmaya başlandı. Günümüzde en eski kodlama dillerinden birisidir. C dili makine diline yakın olması nedeniyle hem donanım hem uygulama geliştirme için kullanılır. Düşük seviyeli dillere göre daha anlaşılır yüksek seviyeli dillere göre esnek bir dildir. Kullanım alanı daha çok makine ve disklerdir.

3. C++

1979 yılında C dilinin yetersiz kaldığını düşünen Bjarne Stroustrup C++ programlama dilini geliştirdi. C++ dünyada en çok kullanılan yazılım dillerinden biridir. Bu yüksek seviyeli programlama dili ile sistem yazılımları, özel yazılımlar, uygulamalar, sürücü yazılımları, kullanıcı taraflı yazılımlar ve gömülü firmware yazılımlar üretilmektedir. Windows, google chrome ve adobe uygulamaları C++ ile yazılmıştır.

4. C#

Bir diğer nesne yönelimli programlama dili olan C# C ve C++ dillerinden üretilmiştir. C# ile dinamik kütüphaneler, microsoft masaüstü uygulamaları ve web uygulamaları yazılabilmektedir. İşlevselsellik konusunda Java ile benzerlik gösterir. En çok kullanılan programlama dilleri arasındadır.

5. Objective – C

Yine C programlama dilinden üretilen Apple şirketinin Swift programlama dilinden önce iOS ve OS X işletim sistemlerinin geliştirilmesinde kullanıldı. Objective – C ile hala iOS’a uyguluma yazılabilir.

6. Visual Basic

1991 yılında Microsoft’un Alan Cooper’ın yardımıyla programcılara kod yazarken yardımcı olacak bu programlama dilini geliştirmeye başladılar. Programlama yaparken sürükle bırak mantığı ile çalışan ara bir program. Bir programın kodlarını yazabileceğiniz, düzenleyebileceğiniz, hatalarını ayıklayarak daha işlevsel hale getirebileceğiniz bir programdır.

7. Python

1989 yılında Guido Van Rossum tarafından geliştirilmeye başlanan yüksek seviye programlama dilidir. Python nesne yönelimli, modüler ve yalın bir dildir. Çok az satır kodla pek çok web tabanlı uygulamayı yazabilirsiniz. Python ile aynı zamanda yapay zeka algoritmaları yazılıyor.

8. PHP

Açılımı Personal Home Page – Kişisel Sayfalar anlamına gelen bu web kodlama dili internet ağı üzerindeki ki hakimiyeti %80 civarındadır. Facebook, Yahoo, Wikipedia ve WordPress gibi dev şirketler PHP kodlama dilini kullanıyor. Web tabanlı uygulamalar geliştirmek için ilk seçeneklerden biridir.

9. Javascript

İnteraktif web sayfaları oluşturmak için vazgeçilmez hale gelen javascript öğrenmesi ve uygulaması en basit diller arasındadır. Javascript ile hareketli web siteleri, haritalar, sliderlar, hareketli nesneler tasarlanabilir. Javascript dilinin negatif özelliği web uygulamalarını yavaşlatıyor ve güvenlik açığı veriyor.

10. Ruby

1995 yılında Python benzeri bir yapıda oluşturulan yorumlanabilir, esnek bir dildir. Dünyada en çok kullanılan 10 yazılım dilinden biridir. Ruby ile web tabanlı uygulamalar, masaüstü programlar tasarlanabilir.